Ile ważył kamień ?
02 sty 2024, 22:04
W opracowaniu Józefa Łukaszewicza "Krótki historyczno-statystyczny opis miast i wsi w dzisiejszym powiecie krotoszyńskim od najdawniejszych czasów aż po rok 1794" spotkałam wśród należności XVII w.m.in."kamień łoju".
Podaję jako ciekawostkę,bo sama spotykam się z tym po raz pierwszy: Wiki "Staropolska jednostka masy. Nazwa jednostki pochodzi od kamieni stanowiących część żaren. 1 kamień = 32 funty nowopolskie = 64 grzywny = 1024 łuty = 12,96 kg."
Podaję jako ciekawostkę,bo sama spotykam się z tym po raz pierwszy: Wiki "Staropolska jednostka masy. Nazwa jednostki pochodzi od kamieni stanowiących część żaren. 1 kamień = 32 funty nowopolskie = 64 grzywny = 1024 łuty = 12,96 kg."
Re: Ile ważył kamień ?
03 sty 2024, 09:43
Ciekawe. Bo na przykład w systemie miar imperialnych (używanych dawniej w Wlk. Brytanii, a dziś już chyba tylko w USA i to tylko w zakresie wybranych jednostek), stone czyli kamień odpowiadał 14 ichniejszym funtom a 6,35 naszym kilogramom. Czyli różne bywały kamienie.
Re: Ile ważył kamień ?
03 sty 2024, 15:23
Brytyjczycy wciąż czasem podają wagę człowieka w kamieniach 
Re: Ile ważył kamień ?
03 sty 2024, 17:38
Wg. Almanachu Historycznego: Kamień - jednostka masy, miara objętości lub wagi, stanowiła wielokrotność funta; rozróżniano kamienie małe i wielkie (od 10 do 32 funtów).
Znalazłem jeszcze:
- Cetnar austriacki 5 kamieni = 100 funtów 56,02 kg
- Staropolski przelicznik kuchenny: 1 kamień = 13 kg
A skoro jesteśmy przy starych jednostkach miary może komuś się przyda:
1 łut około 13 gramów = ½ łyżki stołowej
1 grzywna 200 gramów
1 funt 400 gramów
1 kamień 13 kg
1 centar 65 kg
garniec 4 litry / 5 kg składników sypkich
kwarta 1 litr
kwaterka ¼ litra
korzec 128 litrów
pud 16,5 kg
tuzin 12 sztuk (liczba sztuk jajek)
mendel polski 15 sztuk
mendel chłopski 16 sztuk
sztyga 20 sztuk (liczba snopów na polu)
izba 40 sztuk (dwie sztygi)
kopa 60 sztuk
wielka seta 120 sztuk (dziesięć tuzinów)
gros 144 sztuki (tuzin tuzinów)
wielki tysiąc 1440 sztuk (dziesięć grosów)
wielki gros 1728 (tuzin grosów)
sążeń (siąg) 1787 mm
łokieć 595,54 mm
stopa 297,77 mm
sztych 198,51 mm
ćwierć 148,87 mm
dłoń 74,44 mm
palec (CAL) 24,82 mm
ziarno 3,10 mm
Znalazłem jeszcze:
- Cetnar austriacki 5 kamieni = 100 funtów 56,02 kg
- Staropolski przelicznik kuchenny: 1 kamień = 13 kg
A skoro jesteśmy przy starych jednostkach miary może komuś się przyda:
1 łut około 13 gramów = ½ łyżki stołowej
1 grzywna 200 gramów
1 funt 400 gramów
1 kamień 13 kg
1 centar 65 kg
garniec 4 litry / 5 kg składników sypkich
kwarta 1 litr
kwaterka ¼ litra
korzec 128 litrów
pud 16,5 kg
tuzin 12 sztuk (liczba sztuk jajek)
mendel polski 15 sztuk
mendel chłopski 16 sztuk
sztyga 20 sztuk (liczba snopów na polu)
izba 40 sztuk (dwie sztygi)
kopa 60 sztuk
wielka seta 120 sztuk (dziesięć tuzinów)
gros 144 sztuki (tuzin tuzinów)
wielki tysiąc 1440 sztuk (dziesięć grosów)
wielki gros 1728 (tuzin grosów)
sążeń (siąg) 1787 mm
łokieć 595,54 mm
stopa 297,77 mm
sztych 198,51 mm
ćwierć 148,87 mm
dłoń 74,44 mm
palec (CAL) 24,82 mm
ziarno 3,10 mm
Re: Ile ważył kamień ?
03 sty 2024, 20:14
mikolajkirschke napisał(a):Brytyjczycy wciąż czasem podają wagę człowieka w kamieniach
14 funty=6.35 KG. Spotykalem sie z tym bardzo czesto, ze uzywali "stone"