osadnicy niemieccy w gminie Opalenica XVIII/XIX w.

[nena]

WITAM.
Skąd przybyli niemieccy osadnicy na tereny Opalenicy Porażyna i Sielinko w XVIII/XIX wieku.prosze o informacje.

[Rena]

Witam
i podbijam. Szukam informacji skąd mogli przybyć albo kiedy moi przodkowie, nazwisko typowo niemieckie Müller, dotarłam do roku 1782 i tu utknęłam, ale nadal na terenie Polski... Czy ktoś wie kiedy Niemcy osiedlali się w okolicach Opalenicy, Buku, Grodziska Wlkp.? Skąd przyjeżdżali? Byłabym wdzięczna za jakieś wskazówki.

[henry]

witam,
akurat ten temat jest w moim opracowaniu
wspomne...
http://www.kulturforum.info/de/topic/10 ... posen.html

reszte jeszcze uzupełnie.

henry

[Rena]

Szkoda, że po niemiecku;) czyli mogę domniemywać, że mogli przybyć z okolic Bambergu? Myślałam, że osiedlano ich w Poznaniu i najbliższej okolicy. Mam nadzieje, że uda mi się to w końcu rozgryść. Pozdrawiam

[henry]

witam rena,nena i inni-
http://www.poznan.pl/mim/turystyka/de/m ... 28118.html
oraz
http://genblog.dl5sel.de/?page_id=1333

ale potrzebuje troche czasu, prosze.

henry

[Olga T.]

Witam
i podbijam. Szukam informacji skąd mogli przybyć albo kiedy moi przodkowie, nazwisko typowo niemieckie Müller, dotarłam do roku 1782 i tu utknęłam, ale nadal na terenie Polski... Czy ktoś wie kiedy Niemcy osiedlali się w okolicach Opalenicy, Buku, Grodziska Wlkp.? Skąd przyjeżdżali? Byłabym wdzięczna za jakieś wskazówki.

Ciekawą stroną o okolicznym olęderskim osadnictwie znajdziesz tutaj:
http://oledry.pl/archiwum/
i okolicznych cmentarzach:
http://cmentarze.oledry.pl/

[henry]

witam,

skrót/opracowanie własne
literatura polska, niemiecka i holenderska.

Zasiedlanie i osadnictwo terenów Warty tzw.Wartheland datowane jest od czasu powstania państwa polskiego.
Wędrowki ludów czy plemion, odbywały się na zasadzie wzajemnego porozumienia lub nawet zaproszenia przez rady wsi czy miasta.
Około roku 1150 do 1300 - powstało ponad 300- niemieckich osad czy wsi, wspominają o tym dawne akta o założeniu miast np.

Posen-Heinrichstadt – 1231 rok
Gnesen -1235 rok
Posen-Altstadt 1253 rok
Powidz (aktualnie Kurheim) 1243 rok
Kostschin 1251 rok
Peisern 1257 rok
Rogasen 1280 rok
Slupca (aktualnie Grenzhausen) vor 1290 rok
Obornik przed 1299 rokiem
Konin przed 1293 rokiem
Slesin (aktualnie Schüsselsee) 1258 rok
Kleczew (aktualnie Lehmstädt) 1366 rok
Schokken 1367 rok
Exin 1262 rok
Moschin vor 1302 rok
Kolo (aktualnie Warthbrücken) 1362 rok

Starodawne zachowane dokumenty potwierdzają te fakty.
Nazwy osad czy wsi potwierdzają niemieckie korzenie np.

Wolsztyn – Wollstein
Rynarzewo – Reinersau (aktualnie Netzwalde)
Nowemiasto – Neustadt
Odolanow – Adelnau
Koronowo – Krone
Rydlewo – Riedelau
Falkowo – Falkenau
Gortotowo – Gotthardt
Gierwartowo – Geward
Hermansnowo – Hermannsau
Kurnatowice - Konrad
Albrechtwos – Albrecht
Gierlachowo – Gerlach
Otowo – Otto
Otmarowo – Ottmar
Gieraltowo – Gerold
Rychnowo – Reichenau
Umultowo b. Posen – Hunoldau
Marchwarcze-Markwert
Biernatuwo – Bernhard
i wiele innych.

Nazwiska z tych terenów potwierdzają ich wcześniejsze pochodzenie np.

Najgbór – Neugebauer,
Korus – Kornaus,
Onnik – Hermig,
Bańbur – Beinbauer,
Gierut – Gerold,
Ryznar – Reisner
Szubar – Schuber
Kakiel – Kunkel
Holderny – Holder
Hejnowicz – Hein
Hajdrowski – Heider
Layman – Lehmann
Niklowicz – Nikel
Hybsz – Hübsch
Szelagowicz – Schilling
oraz wiele innych.

Z końcem XVI- wieku do początku XIX-wieku tendencje napływu poszerzają się o sprowadzoną hierarchię kościelna ewangelicką, luteranizm czy mennonitów oraz osiedlających się nowych rolników, rzemieślników i inne grupy zawodowe.
Sytuacja ta spotkała się z pozytywnym oddźwiękiem wśród innych grup narodowych.
Wieści przenoszone przez wędrowców dotarły nawet do Holandi.
Na początku XVII wieku rozpoczął się stopniowy napływ i osiedlanie holendrów.
Prowincja Posen zasilona została liczącymi ponad tysiącosobowymi przesiedleńcami z Holandi powstało 700 koloni/osad oraz zaciągi mennonitów holenderskich oraz z płn.i wsch.Niemiec zwanych Haulandrami, którzy założyli 300 koloni/osad, niektóre wynajęte zostały przez osadników.
Tereny Warty były bagienne oraz pokryte mokradłami, wynajęte przez osadników zostały osuszone i oddane pod uprawę, rozwineło się rolnictwo i hodowla bydła.
Należy tutaj wspomnieć tak zwane wynajmowanie terenów pod uprawę rolną z której w wiekszości skorzystali haulendrzy i holenderscy osadnicy.Wyznaczony lub wybrany przez kolonie/osade starszy zbierał wyznaczone opłaty za wynajem terenów rolnych lub z sprzedaży płodów lub inwentarza i przekazywał je burmistrzowi.

Założono lub powstały w tym czasie nowe miasta Rawitsch, Obersitz,Schwersenz, Rakwitz, Bojanowo (aktualnie Schmückert), Kempen, Lissa, Neutomischel oraz inne.

henry

[leszek-bialas]

witam,
w moim drzewie genealogicznym mam rodzinę Mullerów z Sielinka
Pozdrawiam Leszek

[henry]

witam,

Nazwisko Müller pierwotnie wywodzi się z łacińskiego słowa molinarius, a nie z niemieckiego dialektu.
Przyjęte i używane było w niemieckim dialekcie w północnym Herzogtum Schwaben do roku 1273.
żródło Onomastyka
henry

[herMMan]

Dziadek mojej babci o nazwisku Fischer, czyli mój pra-pra dziadek urodził się w 1850 roku w Darnawie (Dornau) i mieszkał później w oddalonych kilkanaście kilometrów Wolimirzycach (Walmersdorf). W tamtym czasie jak wiadomo były to tereny niemieckie a ściślej mówiąc Prusy, region Brandenburgii, powiat Züllichau-Schwiebus (Sulechowsko-Świebodziński). Wiem, że w roku 1881 mieszkał już w Ruchocicach koło Grodziska Wielkopolskiego. Natomiast mój dziadek (mąż wspomnianej na początku tego postu babci), pochodził z pod opalenickiej wsi Troszczyn. I choć jego przodkowie żyli tam już od początku XIX w., to zapewne wcześniej też emigrowali gdzieś z Niemiec. Sądzę tak ze względu na nazwisko, które nota bene ja też noszę, a brzmi Hemmerling.

[henry]

witam,
uzupełniam o stronę internetową

http://holland.org.pl/index.htm
henry

[henry]

witam,
oto lista nazwisk pierwszych kolonistów, obok wielu - Hemmerling jest wymieniony

Familiennamen der ersten Kolonisten:

Abendroth, Abraham, Adam, Becker, Binder, Boldin, Borchardt,Bornemann, Brandt, Breitkreutz, Brudwel, Büttner, Busse, Fitz, Freitag, Gartz, Giese, Golz, Graumann, Günther, Hanelt, Hartwich, Hemmerling, Hennig, Henschel, Henschke, Herzog, Hiller, Hildebrandt, Hinz, Horn, Irrgang, Jaensch, Kautz/Kaus, Knispel, Kramer, Krause, Krüger, Kubsch, Kühn, Kauhlmann, Klatte, Klehr, Knispel, Krüger, Kube, Kujath, Lachmann, Lange, Leuschner, Linck, Lorentz, Lübke, Maas, Mantey, Martin, Matz, Mauch, Ortlieb, Pachal, Paetrick, Pfeiffer, Pletzke, Poley, Rauch, Reimann, Rettschlag, Richter, Schieritz, Schmidt,
Schneider, Schultz, Schwarz, Semmler, Sperber, Sperling, Steinbrenner, Stiller, Strauch, Tonn, Wappler, Weber, Wiesner, Winkelmann, Winterfeld, Witt, Woltmann, Wunderlich, Ziebart, Zerbe, Zimmermann, Zimpel, Zuch.

henry

[Paweł001]

Witam
i podbijam. Szukam informacji skąd mogli przybyć albo kiedy moi przodkowie, nazwisko typowo niemieckie Müller, dotarłam do roku 1782 i tu utknęłam, ale nadal na terenie Polski... Czy ktoś wie kiedy Niemcy osiedlali się w okolicach Opalenicy, Buku, Grodziska Wlkp.? Skąd przyjeżdżali? Byłabym wdzięczna za jakieś wskazówki.

Mogli przybyć również ze Śląska. Tak, jak "moi" Muellerowie w drugiej połowie XVIII wieku do Ostrowa.

Paweł

[henry]

witam,

uzupełniam o Müller-ów

http://www.mauspfeil.com/Selenyj_Jar.html

henry

[henry]

witam,
uzupełnienie - przepraszam
Familiennamen der ersten Kolonisten:
patrz tutaj...
http://wwwhaplogruppe-u5-europaeu-gudru ... uland.html
dalej...
A tutaj dalsze rozwiniecie tematu:

http://wwwhaplogruppe-u5-europaeu-gudru ... chive.html
cytat:

Der preußische Staat warb Siedler vor allem im volkreichen Südwestdeutschland: Pfalz, Hessen, Elsaß, Lothringen und Württemberg an. Ab dem Jahre 1800 waren es vor allem Schwaben, die den Werbeaufrufen folgten. Die Siedlungsbedingungen waren erst günstig, aber ab 1801 waren die Vergünstigungen vom mitgebrachten Vermögen der Kolonisten abhängig gemacht worden, wodurch viele Bewerber nur eine Häuserstelle mit 4-6 Morgen erhielten, so daß sie gezwungen waren, als Tagelöhner oder Handwerker ihren Lebensunterhalt zu verdienen (auch in Galenczewo waren nicht alle nur Bauern, sondern Maurer, Schreiner und Zimmermänner).  Es war ein Merkmal der preußischen Kolonisation jener Zeit, daß der kirchlichen Versorgung der Siedler keine Aufmerksamkeit gewidmet wurde. Für die vermutlich ca. 13.000 meist protestantischen Kolonisten wurde aus Sparsamkeitserwägungen heraus keine einzige Kirchengemeinde gegründet, anders, als es bei den privaten Siedlungstätigkeiten üblich gewesen war.
Der Landkreis Wreschen hatte 1890 33.000 Einwohner, davon waren etwa 10 % evangelisch. Er bestand aus der Stadt Wreschen und den Gemeinden Kolaczkowo, Miloslaw, Nekla und Pyzdry. Der Landkreis ist und war landwirtschaftlich geprägt, selbst wenn er heute durch Posener Einfluss zahlreiche Gewerbebetriebe vorweisen kann. Es besteht eine Partnerschaft mit dem deutschen Wolfenbüttel.
Das als schwäbische Kolonie benannte Neu-Galenczewo hatte auch einige Siedler aus Hessen. Sie alle waren bereits im Netzedistrikt oder überfüllten Westpreußen gewesen und hatten Anträge auf Abzug nach Südpreußen gestellt. Wie es aussieht, kommen viele Siedler a) aus der Gegend von Nakel im Kreis Wirsitz, Regierungsbezirk Bromberg, b) aus dem benachtbarten Kreis Witkowo.

koniec cytatu.
henry

[aga_kurasinska]

Ja z kolei mam w drzewie urodzonego w Kargowej Karola Godfryda Müchlischa, raczej ewangelika, który brał w Opalenicy ślub z Marianną Brykczyńską ochrzczoną z kolei w kościele katolickim w Zdroju k. Grodziska Wlkp. Matka Karola z domu natomiast nazywała się Wandel. Mamy herb rodziny Milisch (w każdym dokumencie nazwisko to jest różnie pisane), a legenda rodzinna głosi, że pochodzili z Austrii. Nie ustaliłam jeszcze ile w tym prawdy, ale i na nich przyjdzie czas

[henry]

witam,
w moim opracowaniu -
...wygnano w 1700 roku protestantów/ewangelicy/ z Austri/Salzburg którzy międzyinnymi osiedlali się także na terenach Warthelandu,
dalej w latach 1732-33 wygnano ok.30 tyś.protestantów z Austrii ich drogi i tereny osiedleń były te same...
patrz tutaj:
ich droga...
http://www.pfaenders.com/html/salzburger_treck.html

henry

[TomaszPoznań]

Witam

a może gdzieś Ci się udało znaleźć coś o osadnikach z Daleszyna (powiat Gostyń), skąd przybyli ...

Pozdrawiam:

Tomasz Sperling

[henry]

witam,
oto następne Hemmerling
i okoliczne wioski

http://neumark.agoff.de/nsf/nsf_s003.pdf
i
Daleszyn po polsku
http://pl.wikipedia.org/wiki/Daleszyn
http://www.verwaltungsgeschichte.de/pos_gostyn.html

nazwisko Wandel
lhttp://www.neumark.agoff.de/NeuMark/

nazwisko Müller - 20 stron
http://www.neumark.agoff.de/NeuMark/

henry

[bartek_ziebart]

witam,
oto lista nazwisk pierwszych kolonistów, obok wielu - Hemmerling jest wymieniony

Familiennamen der ersten Kolonisten:

Abendroth, Abraham, Adam, Becker, Binder, Boldin, Borchardt,Bornemann, Brandt, Breitkreutz, Brudwel, Büttner, Busse, Fitz, Freitag, Gartz, Giese, Golz, Graumann, Günther, Hanelt, Hartwich, Hemmerling, Hennig, Henschel, Henschke, Herzog, Hiller, Hildebrandt, Hinz, Horn, Irrgang, Jaensch, Kautz/Kaus, Knispel, Kramer, Krause, Krüger, Kubsch, Kühn, Kauhlmann, Klatte, Klehr, Knispel, Krüger, Kube, Kujath, Lachmann, Lange, Leuschner, Linck, Lorentz, Lübke, Maas, Mantey, Martin, Matz, Mauch, Ortlieb, Pachal, Paetrick, Pfeiffer, Pletzke, Poley, Rauch, Reimann, Rettschlag, Richter, Schieritz, Schmidt,
Schneider, Schultz, Schwarz, Semmler, Sperber, Sperling, Steinbrenner, Stiller, Strauch, Tonn, Wappler, Weber, Wiesner, Winkelmann, Winterfeld, Witt, Woltmann, Wunderlich, Ziebart, Zerbe, Zimmermann, Zimpel, Zuch.

henry

Hej,
czy możesz podać zródło gdzie była ta lista nazwisk?

Pozdrawiam, Bartek Ziebart

[Henryk Krzyżan]

Witam,
Podepnę się pod ten temat, bo to bliskie okolice.
Szukam informacji o osadnikach z Olędrów Koszanowskich (Koszanowo), Białych Olędrów (Biała Wieś) par. ewangelicka w Grodzisku i Olędrów Gorgoszewskich (Gorgoszewo) par. ew. w Szamotułach. Wiem, że Olędry Gorgoszewskie powstały w roku 1792, o pozostałych nie wiem nic.
Interesują mnie nazwiska Pawłowski (ewangelicy z parafii ew. Grodzisk)) i Graser alias Grieser alias Grajzer (katolicy z parafii Bytyń). Co ciekawe Michał/Walenty (różne imiona w różnych aktach) Grajzer choć był katolikiem, nie został pochowany na cmentarzu parafialnym w Bytyniu, ale na ewangelickim w Olędrach Koszanowskich.
Czy jest szansa na to, żeby ustalić skąd przybyli?

[albicilla2]

Moi Drodzy, moim zdaniem najprościej ustalić skąd przybyli, znajdując ich akta ślubów, lub zgonów z lat 1792-1830 i może dalej. W nich podane jest miejsce urodzenia.
Napisałam,że to jest najprostsze ustalenie, ale sama wiem,że wcale to nie jest takie proste.
Moi przodkowie przybyli np. ze Śląska Cieszyńskiego, po buncie tkaczy, do Sarnowej.

[Henryk Krzyżan]

Mój przodek Krystian Grajzer urodził się w Olędrach Koszanowskich, chrzczony był w Bytyniu w 1771 roku, ale aktu ślubu jego rodziców nie ma w księgach, więc musieli przybyć na te tereny już jako małżeństwo. Pawłowscy osiedli w Olędrach Gorgoszewskich w 1792 roku, ale z jednego aktu zgonu wynika, że pierwotnie byli gospodarzami w Białych Olędrach. Nie ma nigdzie słowa o tym skąd przybyli. Łatwiej znaleźć pochodzenie kolonistów niż osadników, którzy mogli żyć na tych terenach od kilku pokoleń.

[henry]

witam Henryk,

Miasto Szamotuły.
Olędrzy – pierwotnie osadnicy z Fryzji i Niderlandów, najczęściej wyznania mennonickiego, którzy w XVI-XVII wieku zakładali wsie w Prusach Królewskich, wzdłuż Wisły i jej dopływów, na Kujawach, Mazowszu i w Wielkopolsce. Posiadali umiejętność melioracji i reprezentowali wysoką kulturę rolną. Byli wówczas najzamożniejszą grupą chłopów. Zachowywali wolność osobistą, własną religię i przekonania. Po I rozbiorze Polski częściowo osiedli na Ukrainie.

[Henryk Krzyżan]

Witaj Henry,

Bardzo dziękuję, tylko jak się ma tekst skopiowany z Wikipedii do miasta Szamotuły?
https://pl.wikipedia.org/wiki/Ol%C4%99drzy

[henry]

Henryk,
temat rzeka...
to chyba znasz
http://www.sbc.org.pl/Content/12043/doktorat2911.pdf

[wojciech musiał]

Witam.
Przywołana praca Pana Urbańskiego w części dotyczącej najstarszych dziejów miasta zawiera sporo błędów. Niestety...
Pozdrawiam, Wojciech

[Henryk Krzyżan]

Henryk,
temat rzeka...
to chyba znasz
http://www.sbc.org.pl/Content/12043/doktorat2911.pdf

Henry, bardzo dziękuję, nie znałem tego. Znalazłem tam Greisera pastora, może "moi" kiedyś zmienili wyznanie, ale to tylko domysły.

[Mateusz75]

Witam.

Babcia zawsze twierdziła, że jej rodzina pochodziła z Czech.
Niestety jeszcze nie udało mi się tej informacji potwierdzić
Urodziła się w Sielinko Huby k/Opalenicy
Po wojnie mieszkała w niedalekim Troszczyniu.
Nazwisko panieńskie Herzog.

Pozdrawiam

Mateusz

[damagry]

Witaj Mateusz
Z tego co mi wiadomo w Troszczyniu koło Opalenicy jeszcze w latach osiemdziesiątych XX wieku mieszkali Herzog.
Pozdrawiam
Danuta

[poper]

Herzogowie/Hercogowie występują w okolicach Opalenicy już w czasach napoleońskich.
Nazwisko to występuje również w Buku.

[guciorek]

Witajcie,
dawno nikt nie pisał w tym wątku, więc z nikłą nadzieją, ale go odświeżam
Interesuje mnie kolonista Michael Schneider, szewc w Grodzisku, który prawdopodobnie przybył z Bawarii. Ożenił się w 1817 w Grodzisku z Zuzanną Bocian/Szymanowską. Chciałabym znaleźć jego rodziców i miejsce urodzenia. Potomków mam opracowanych.
Czy może mi ktoś pomóc, wskazać jakąś literaturę???
Pozdrawiam poszukiwaczy i szperaczy

Sława

[Kubuś]

Opisywałem to kilka razy .

Prawdopodobnie nie ominiesz Deutsches Geschlechterbuch

I tam znajdziesz wszelkie dane .

Pozdrawiam

Ryszard Welka

[guciorek]

Dziękuję
Sława