Ciekawe historie, ciekawe miejsca, biografie ciekawych osób związanych z Wielkopolską, historie rodzinne, artykuły o genealogii.
Odpowiedz

Re: Ciekawe zapisy w księgach metrykalnych

26 sty 2021, 14:46

Kiedyś już w tym wątku nadmiernie podnieciłem się zestawieniem "Abraham Szmulkie" w roli ojca chrzestnego i słusznie zostałem zgaszony ;)

Ale teraz trafiem na wpis, który naprawdę mnie skonfundował. Lwówek, chrzty, rok 1770, wklejka z lat późniejszych:
Obrazek

Ochrzczony zostaje Gerwazy Protazy Dębiąkoski, a jego rodzice mają na imię Mordechaj i Estera. To połączenie moim zdaniem jednoznacznie wskazuje na Żydów. Ale w takim razie, dlaczego sami nie przyjęli chrztu wcześniej - przy takiej okazji chyba raczej nadano by im imiona chrześcijańskie?

Re: Ciekawe zapisy w księgach metrykalnych

27 sty 2021, 13:14

Lwówek, 1755, w Sąpolskich Olędrach (nie jestem pewien, o jaką miejscowość chodzi, może to błąd księdza i miały być Sątopskie Olędry - ale to parafia wytomyska) mamy osadników węgierskich:

Obrazek

Re: Ciekawe zapisy w księgach metrykalnych

27 sty 2021, 14:12

Węgrami lub Węgrzymani często nazywano osoby handlujące winami węgierskimi, niezależnie od narodowości, a w Sątopach funkcjonowały dwie karczmy.
http://oledry.pl/stopy-wie-o-redniowiec ... lderskiej/\

Re: Ciekawe zapisy w księgach metrykalnych

27 sty 2021, 16:19

O, ciekawe, dziękuję! Jednak nie chodziło o Sątopy - znalazłem Sępolno za Bolewicami. Co oczywiście nie wyklucza, że tam też była karczma i twoja winna hipoteza jest słuszna.

Re: Ciekawe zapisy w księgach metrykalnych

27 sty 2021, 18:35

No tak, znów coś niedokładnie przeczytałem :-)

Re: Ciekawe zapisy w księgach metrykalnych

30 sty 2021, 13:39

Lwówek 1745, ochrzczony zostaje Karaim z Halicza!

Obrazek

Re: Ciekawe zapisy w księgach metrykalnych

30 sty 2021, 15:39

mikolajkirschke napisał(a):Lwówek 1745, ochrzczony zostaje Karaim z Halicza! ...

z Halicza.
Jeśli dobrze widzę: Piotr Majewski, żołnierz Najjaśniejszej Rzeczypospolitej (ściśle: Królestwa Polskiego)

Re: Ciekawe zapisy w księgach metrykalnych

31 sty 2021, 21:08

Znalezione "za granicą" - z aktu ślubu parafii Skomlin (05/1815)

"(...) licząca lat podług świadectwa Gminy tameczney,/: bo Ksiądz tameczny stosownie do Praw Pruskich za Granicę Metryki wydać niechciał:/dwadzieścia i trzy (...)"

Pozdrawiam
Hubert

Re: Ciekawe zapisy w księgach metrykalnych

02 lut 2021, 06:14

mikolajkirschke napisał(a):Lwówek 1745, ochrzczony zostaje Karaim z Halicza!

Obrazek


Ten zapis staje się jeszcze ciekawszy, gdy zestawić go z pewnym regestem Dworzaczka.
Oto tym:

Teki Dworzaczka napisał(a):Metrykalia > Katolickie > Część 1
3761 (Głuchowo)
1729.19/VII. (G.) Jakób, s. Piotra Majewskiego nowo z hebraizmu ochrzczonego i Marjanny - "canponis Głuchovien." -- N. Ludwik Goliński z Jarog. i Katarzyna z Zakrzewskich Kołaczkowska z Głuchowa

To 16 lat wcześniej. Karczmarz w Głuchowie.
Karaim, wojak z Halicza chrzczony w Lwówku w 1745, to też Piotr Majewski.
Wygląda to na swoistą ówczesną "modę" w Poznańskiem na nadawanie tego imienia i nazwiska przechrztom z wiary mojżeszowej...

Re: Ciekawe zapisy w księgach metrykalnych

06 lut 2021, 08:13

Księga urodzeń Archikatedry i kościoła filialnego św. Małgorzaty
Dnia 21 maja 1815 roku odbyła się ceremonia chrztu dziecka dziecka ur. 21 stycznia 1808
Julianna - rodzice Stanisław Metzler luteranin i Ewa, adoptowana córka generosy Wiktorii Garczyńskiej wdowy z Chwaliszewa.

Ten sam rok, ochrzczono dziecko dwoma imionami Jan Nepomucen i Franciszek Ksawery, rodzice Maciej Karaszkiewicz rzeźnik i Zofia Plewczyńska.
Dziecko uznane za nieślubne, ponieważ rodzice byli tylko po ślubie cywilnym.

Re: Ciekawe zapisy w księgach metrykalnych

06 lut 2021, 21:33

Henryk Krzyżan napisał(a):...
Dziecko uznane za nieślubne, ponieważ rodzice byli tylko po ślubie cywilnym.
Bo to kontrakt cywilny :) a nie ślub.
Tak panie, tak to jest...

Re: Ciekawe zapisy w księgach metrykalnych

08 lut 2021, 00:45

Strasznie mi się międzynarodowy ten Lwówek w XVIII wieku zrobił. Był rzekomy Chorwat, był Karaim z Halicza, był żołnierz moskiewski, a teraz nawet na Szwedów natrafiłem:
Obrazek

Podejrzewam, że też jakiś wojak, który z okazji wielkiej wojny północnej zabłądził w te strony - bo to rok 1708.

Re: Ciekawe zapisy w księgach metrykalnych

08 lut 2021, 10:44

Księga chrztów Archikatedry i św. Małgorzaty
Dnia 6 maja 1817 r. ochrzczono dziecko ur. 26 marca imieniem Antonina - rodzice : Ludwik Weychan - rzeźnik i Prakseda dd. Hoińska - generosa, prawowici małżonkowie.
Chrzestni:
Antoni Broniewski generosus - dziedzic majątku Księżno
? Wesierska dd. Bnińska generosa - dziedziczka majątku Zakrzewo

Ciekawe dlaczego szlachciankę wydano za rzeźnika.

Re: Ciekawe zapisy w księgach metrykalnych

08 lut 2021, 14:04

Podczas moich poszukiwań w rej.Jarocina,Koźmina,Czermina.Pleszewa itp.natrafiłem na nazwisko Semitowskich.
Czy to też nie konwertyci na katolicyzm?Czy ktoś się spotkał z takim nazwiskiem i zna jego etymologię?

Re: Ciekawe zapisy w księgach metrykalnych

09 lut 2021, 05:45

Ciekawe dlaczego szlachciankę wydano za rzeźnika.


Kłania się "Lalka"

Re: Ciekawe zapisy w księgach metrykalnych

09 lut 2021, 13:29

1781, Nakło nad Notecią.

(...) natus est infans ex infans ex (...)

Ksiądz się zapętlił :D https://imgur.com/a/olgl40W

Re: Ciekawe zapisy w księgach metrykalnych

09 lut 2021, 15:47

Takiej księgi jeszcze nie indeksowałem:

Obrazek

Re: Ciekawe zapisy w księgach metrykalnych

09 lut 2021, 17:54

Pawle, to się nazywa "szybkie zindeksowanie rocznika" :-)

Re: Ciekawe zapisy w księgach metrykalnych

09 lut 2021, 23:44

Przed chwilą znalezione (Parafia Krzyworzeka, księga ślubów 30-1813)

Obrazek

Re: Ciekawe zapisy w księgach metrykalnych

10 lut 2021, 00:44

W skrócie: podejrzewano przeszkodę pokrewieństwa, ale na podstawie przeprowadzonych poszukiwań oficjał foralny wieluński temu zaprzeczył.

Re: Ciekawe zapisy w księgach metrykalnych

10 lut 2021, 01:00

Henryk Krzyżan napisał(a):Księga chrztów Archikatedry i św. Małgorzaty
Dnia 6 maja 1817 r. ochrzczono dziecko ur. 26 marca imieniem Antonina - rodzice : Ludwik Weychan - rzeźnik i Prakseda dd. Hoińska - generosa, prawowici małżonkowie.
Chrzestni:
Antoni Broniewski generosus - dziedzic majątku Księżno
? Wesierska dd. Bnińska generosa - dziedziczka majątku Zakrzewo

Ciekawe dlaczego szlachciankę wydano za rzeźnika.

ad Chrzestni:

Antoni-Walenty Broniewski h. Leliwa (*17.02.1753 Chobielin), syn Aleksandra, cześnika dobrzyńskiego i Józefaty Rydzyńskiej h. Wierzbna - dz-c Księżna i in. wsi w p. pyzdrskim, rotmistrz kawalerii narod., komisarz cywilno-wojskowy gnieźnieński.

Józefa z Bnińskich Węsierska (*1793), żona Wincentego Węsierskiego h. Belina (1787-1826), syna Mikołaja, stolnika gnieźnieńskiego i Eleonory-Teresy Broniewskiej (siostry ww. Antoniego-Walentego Broniewskiego).


Natomiast u Dworzaczka jest jeden zapis dla nazwiska Weychan:

Gazety > XIX wiek > Część 1
7040 (Dziennik Poznański) 1890
W Środzie + w sobotę prob. Marceli Weychan, 94 l. w 1796. *, wyświęc. w 1819. Prob. w Środzie od 1833 r. (nr 87 z 16/IV., środa)


- może ten ksiądz to brat Ludwika?

Odnośnie do Praksedy Hoińskiej - nie wiem, czyją była córką. Jej rodowe nazwisko to zapewne Chojeński z Chojna, niekiedy zapisywane jako Choiński.
Chojeńscy byli związani z Rydzyńskimi.

Rok 1817...
Po 3. rozbiorze, i po Napoleonie. To już czas przyspieszonego ubożenia polskiej szlachty.
Jednak, jeśli chodzi o związki z mieszczaństwem, bywały już w czasach wcześniejszych.
Zdarzało się też, że szlachcic wchodził do stanu mieszczańskiego.
Burzliwe polskie dzieje, nieustanne wojny na naszych terenach, odgrywały tutaj zapewne większą rolę, niż osobiste wybory.
Szacunek dla tych, którzy w czasie krytycznym woleli zająć się pracą własną, niż 'zawiśnięciem jako klient u klamki możnych'...

Re: Ciekawe zapisy w księgach metrykalnych

13 lut 2021, 19:41

Parafia Osielsko, połowa XVIII wieku:

Obrazek

Re: Ciekawe zapisy w księgach metrykalnych

21 lut 2021, 14:19

Najazd Tatarski w parafii Lipa w 1667 roku:
https://www.familysearch.org/ark:/61903 ... cc=1407440
Paulina

Re: Ciekawe zapisy w księgach metrykalnych

23 lut 2021, 14:02

Antoni Woźniak zmarł rażony piorunem
https://szukajwarchiwach.pl/53/1889/0/4 ... /#tabSkany

Re: Ciekawe zapisy w księgach metrykalnych

26 lut 2021, 09:37

W parafii Koryta, rok 1835 bierze drugi ślub jeden z moich Przodków. Ksiądz określa jego status: hubowy.
Szukałem ale nie znalazłem może ktoś z Was wie co to oznacza ?

Re: Ciekawe zapisy w księgach metrykalnych

26 lut 2021, 10:22

Paweł Wietrzykowski napisał(a):W parafii Koryta, rok 1835 bierze drugi ślub jeden z moich Przodków. Ksiądz określa jego status: hubowy.
Szukałem ale nie znalazłem może ktoś z Was wie co to oznacza ?

Witam.

Hubiarz- właściciel huby, jednej włóki roli.

https://pl.wikisource.org/wiki/M._Arcta ... go/Hubiarz

Pozdrawiam.
Kaniewska Małgorzata.

Re: Ciekawe zapisy w księgach metrykalnych

26 lut 2021, 11:11

Dziękuję Małgosiu :)

Re: Ciekawe zapisy w księgach metrykalnych

10 mar 2021, 14:25

Parafia Strzelce Wielkie, rok 1859, zgon dziecka, przyczyna śmierci: "przypadkowo wuj zabił" .....

Re: Ciekawe zapisy w księgach metrykalnych

12 mar 2021, 18:19

Lwówek, 1739

Ksiądz zapisuje chrzest Róży, ale to jedyny szczegół, bo (jeśli dobrze przełożyłem sobie łaciński zapisek), rodzice i chrzestni niestety za szybko wyszli z kościoła i się nie przedstawili :wink:

Obrazek

Re: Ciekawe zapisy w księgach metrykalnych

14 mar 2021, 07:23

Par. św. Małgorzaty w Poznaniu
Dnia 15 kwietnia 1735 roku.
Franciszek Drobiński mieszczanin, burmistrz i wójt śródecki, Żyd przechrzta na katolicyzm, lat ok 40, po opatrzeniu sakramentami świętymi zmarł i został pochowany w krypcie kościoła.

Re: Ciekawe zapisy w księgach metrykalnych

14 mar 2021, 16:40

1737, w Lwówku córkę chrzci Samuel Samuel :wink:

Obrazek

Re: Ciekawe zapisy w księgach metrykalnych

14 mar 2021, 20:21

W 1736 z kolei trafiły się w Lwówku trojaczki - niestety ksiądz, chyba z emocji, nie zanotował rodziców.
Obrazek

Re: Ciekawe zapisy w księgach metrykalnych

18 mar 2021, 07:27

Parafia św. Małgorzaty w Poznaniu (wówczas miasta Śródka).
Dnia 16 kwietnia 1781 r. zmarł Andrzej Kierelli podoficer vulgo feldfebel kompanii kapitana Reinholdtta, Węgier z miasta węgierskiego Buda lat 41.

Re: Ciekawe zapisy w księgach metrykalnych

19 mar 2021, 10:20

Pierwszy raz napotkałem taki wpis.
Parafia j/w dnia 22 stycznia 1801 roku pochowano embrion płci męskiej (z dnia 21 stycznia), matka Franciszka Łaniecka, ojciec Józef Godzimirski - generosus. Działo się w domu mieszczki z Ostrówka Cichowiczowej.

Re: Ciekawe zapisy w księgach metrykalnych

28 mar 2021, 15:57

W 1900 r. w parafii Chełmce k/Strzelna zostały ochrzczone czworaczki:
Adam, Ewa, Marianna i Rozalia.
Rodzice: Jan Adamiak i Józefa Szafrańska

Re: Ciekawe zapisy w księgach metrykalnych

05 kwi 2021, 06:25

Par. św. Małgorzaty w Poznaniu, dnia 12 lutego 1830 roku zmarł na apopleksję Mikołaj Kasprowicz szewc kawaler lat 35, pozostawił metresę Barbarę i brata Tomasza.

Re: Ciekawe zapisy w księgach metrykalnych

07 kwi 2021, 11:48

Z metryk (spisanych przez Dworzaczka) wynika, że w jednej z rodzin Stablewskich kolejno trzy razy urodziły się bliźnięta.

Re: Ciekawe zapisy w księgach metrykalnych

10 kwi 2021, 13:33

Lwówek 1726, będące w podróży małżeństwo Glixów ze Świebodzina zatrzymuje się w karczmie w Grudnej i w tejże karczmie rodzi im się córka. Ojcem chrzestnym dziecka jest karczmarz.
Obrazek

Re: Ciekawe zapisy w księgach metrykalnych

10 kwi 2021, 15:26

W trzeciej dekadzie XVIII w. w księdze chrztów Lwówka przewija się dość regularnie rzeźnik Franciszek Kulp/Kolp/Culp/Kolb. W kilku przypadkach oprócz lanio ksiądz zapisał też dziwne skróty, jakby Francy. Przyszło mi do głowy, że może był Francuzem, ale nie miałem pewności - aż nie natrafiłem na inny chrzest, gdzie dla odmiany ksiądz określił Franciszka mianem lanionis filius gallicus. A zatem można powiedzieć, że mieszkańcy Lwówka trzysta lat temu zaopatrywali się w mięso we francuskiej charcuterie :wink:

Obrazek

Re: Ciekawe zapisy w księgach metrykalnych

12 kwi 2021, 18:16

Kolejny ciekawy wpis ze Lwówka. Chrzest dziecka z nieprawego łoża. Pod spodem ksiądz dopisuje "astutia hic sonat mulieris", co - proszę mnie poprawić, jeśli błędnie przekładam - można przetłumaczyć jako "kobieta brzmi sprytnie", może "wydaje się cwana"(?). W dodatku imię ojca chyba zostało wymazane z księgi i nadpisano, że jest nieznany. Jakieś hipotezy? :wink:

Obrazek

Re: Ciekawe zapisy w księgach metrykalnych

21 kwi 2021, 15:54

Takiej sytuacji jeszcze nie miałem - cztery kolejne chrzty z lutego 1717, z nich aż trzy to ciąże bliźniacze (dodatkowa ciekawostka w pierwszym chrzcie - jako chrzestni wpisani "milites saxonici")

Obrazek

Re: Ciekawe zapisy w księgach metrykalnych

21 kwi 2021, 17:56

mikolajkirschke napisał(a):Kolejny ciekawy wpis ze Lwówka. Chrzest dziecka z nieprawego łoża. Pod spodem ksiądz dopisuje "astutia hic sonat mulieris", co - proszę mnie poprawić, jeśli błędnie przekładam - można przetłumaczyć jako "kobieta brzmi sprytnie", może "wydaje się cwana"(?). W dodatku imię ojca chyba zostało wymazane z księgi i nadpisano, że jest nieznany. Jakieś hipotezy? :wink:

Obrazek


Gramatycznie dosłownie czyta się to chyba: "przebiegłość tu brzmi kobiety", w sensie "kobieca". W bardziej wolnym tłumaczeniu i lepszym stylem może: "znać tu kobiecą przebiegłość". Pewnie ksiądz nie zdołał dowiedzieć się czegoś, czego próbował, o okolicznościach - i z bezsilności tak napisał :lol:

(na przykład ksiądz był pewny, że wie kto był ojcem i odpowiednio wpisał, a ona zaprzeczała i kryła prawdziwego i w końcu musiał zmienić na "nieznany"?)

Re: Ciekawe zapisy w księgach metrykalnych

21 kwi 2021, 20:10

Łukasz Bielecki napisał(a):(na przykład ksiądz był pewny, że wie kto był ojcem i odpowiednio wpisał, a ona zaprzeczała i kryła prawdziwego i w końcu musiał zmienić na "nieznany"?)

Albo na odwrót - matka podała, że ktoś był ojcem dziecka, ksiądz później zorientował się, że został wprowadzony w maliny, wymazał imię i zrobił dopisek :wink:

Re: Ciekawe zapisy w księgach metrykalnych

21 kwi 2021, 20:12

To też ciekawe, ojcem chrzestnym jest, "za zgodą prześwietnego prepozyta lwóweckiego" chłopiec o imieniu Chryzostom, czyli formalnie jeszcze dziecko.
Obrazek

Re: Ciekawe zapisy w księgach metrykalnych

21 kwi 2021, 21:11

Puer ab obsequio (vel obsequiis) to służący, chłopak na posługach.

Re: Ciekawe zapisy w księgach metrykalnych

22 kwi 2021, 08:06

Do tego chrzestnym może być katolik po bierzmowaniu, a owo odbywało się w dawniejszych czasach zasadniczo wcześniej niż obecnie. Kolejność bierzmowania i pierwszej komunii była przez całą niemal historię Kościoła zachodniego odwrotna, niż dziś, aż do lat 1920'tych!

Re: Ciekawe zapisy w księgach metrykalnych

22 kwi 2021, 09:35

Bartek napisał(a):Puer ab obsequio (vel obsequiis) to służący, chłopak na posługach.

A, to ja przepraszam. I dziękuję za poszerzenie wiedzy!

Re: Ciekawe zapisy w księgach metrykalnych

22 kwi 2021, 09:57

28 listopada 1892 roku rodzi się w Poznaniu dziecko Louisa von Brauchitsch

https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/skan/-/skan/08e73a6d68eb5891a4259bcc9ccce0ad0819bea9165584f493ff10b50c0d27b1

Re: Ciekawe zapisy w księgach metrykalnych

22 kwi 2021, 10:37

mikolajkirschke napisał(a):
Łukasz Bielecki napisał(a):(na przykład ksiądz był pewny, że wie kto był ojcem i odpowiednio wpisał, a ona zaprzeczała i kryła prawdziwego i w końcu musiał zmienić na "nieznany"?)

Albo na odwrót - matka podała, że ktoś był ojcem dziecka, ksiądz później zorientował się, że został wprowadzony w maliny, wymazał imię i zrobił dopisek :wink:

Według " Liber natorum instructio "
" Uważać jednak będzie pleban około dzieci z nieprawego łoża urodzonych , ażeby imię ojca do Księgi Chrztu
nie zapisywać , ponieważ to podług samego tylko opowiedzenia matki, podług opinii pospólstwa lub mniemania
plebana musiałoby być zapisane jednak zawsze jest wątpliwe, mniemanego ojca w oczach ludzkich wzgardzonem
czyni, a prawnie ani matce ani dziecięciu nic nie pomaga :
a za tym tylko na ten czas imię ojca zapisane być powinno gdy tenże sam się ojcem być dziecięcia - oświadczy.

Pozdrawiam,
Mirosława Gera

Re: Ciekawe zapisy w księgach metrykalnych

22 kwi 2021, 10:50

miroslawa napisał(a):a za tym tylko na ten czas imię ojca zapisane być powinno gdy tenże sam się ojcem być dziecięcia - oświadczy.

W takim razie teoretycznie jest też możliwe, że matka komuś wmówiła ojcostwo, a ten później się zorientował, że niejeden ptaszek gościł w jej ogródku...
Odpowiedz