Ciekawe zapisy w księgach metrykalnych

[Krystyna z Kujaw]

Ceradz Kościelny, ochrzczono bliźnięta płci męskiej urodzone w Jankowicach o imionach Jakub i Jakub.

Kiedyś w księgach wschodniego Mazowsza natrafiłam na wpisy, z których wynikało, że ojciec (drobny szlachcic) czterem swoim synom dał to samo imię (chyba Antoni, nie pamiętam dokładnie). Rzecz działa się w 2. poł. XVIII w. Pewnie później rozróżniali ich przydomkami, bo wszyscy zdołali dorosnąć.

[Henryk Krzyżan]

Parafia św. Marcina w Poznaniu rok 1872 wpis 19, ślub bierze Jan Jaźwik lat 37, w nawiasie jest informacja, że w księdze policyjnej jest zapisany jako Walenty Jóźwiak.

[Asiek]

Chyba napiszę trzecią część artykułu o ciekawostkach w księgach metrykalnych
Dostarczacie mi nieustającej inspiracji

[Henryk Krzyżan]

Parafia św. Marcina w Poznaniu akt małżeństwa 1895/169 (6.11.)

Stefan Cezar Zefiryn (Sephirinus) Cegielski - wdowiec (zam. ul. Kozia 10) ur. 29.08.1852, rodzice :Hipolit Cegielski i Walentyna Motty
Paulina Motty - panna (zam. św. Marcin 9) ur. 27.01.1871, rodzice : Stanisław Motty i Michalina Danysz
świadkowie : książę Czartoryski z Siedlec p. Jutrosin i Karol Motty zam. Pawła 2
ślubu udzielił ks.abp Florian Stablewski

[Henryk Krzyżan]

Znalezione w księdze par. św. Marcina w Poznaniu.

Poznań dnia 27 IX 97 (1897)

Kochany Bracie!
Z polecenia X oficjała biskupa Likowskiego donoszę ci w odpowiedzi na przesłaną prośbę o zwolnienie z zapowiedzi w Lipsku narzeczonych Pawła Adamczewskiego i Wiktoryi Piechol, że władza duchowna przychyla się do prośby i udziela niniejszą dyspensę lecz jedynie pod tym warunkiem, że odbierzesz od jednej i drugiej strony protokolarnie przysięgę w obec świadków De libero statu (o wolnym stanie? lub cokolwiek innego to znaczy )
Po dopełnieniu tego warunku nie stoi nic na przeszkodzie udzielenia ślubu.
Pozdrowienia braterskie racz przyjąć od szczerze oddanego X. Stryjakowskiego
Pod tym skróty kap/kan? J. G. kurier.?

Oświadczenie narzeczonych.
My niżej podpisani narzeczeni Paweł Adamczewki i Wiktorya Piechol przysięgamy na Boga w Trójcy św. Jedynego, że żadne z nas dotychczas związków małżeńskich nie zawieraliśmy, jesteśmy zupełnie wolnymi i z czystym sumieniem tę przysięgę składamy i do sakramentu małżeństwa przystępujemy, co i własnoręcznym podpisem oświadczamy wobec dwóch świadków.
Paweł Adamczewski
Wiktorya Piechel
Antoni Piechel
Andrzej Sroczyński
za zgodność podpisów
X. Kowalski vicarius

[Henryk Krzyżan]

Pierwszy raz spotkałem się z taką ilością chrzestnych.
Ceradz Kościelny 1793/39 (Grzebienisko)
Boguslaus, rodzice : Antonius młynarz i Helena
chrzestni:
nobilis Joannes Zakrocki (ekonom) et Ludovica Dłużewska panna z dworu w Grzebienisku
Godfridus Michler cum Dorothea Kałużyńska z Bytynia
Boguslaus Hierz cum Elisabeth panna z Grodziska
Buguslaus Wierzbiński z Grzebieniska cum Eleonora panna z Bytynia
Casimiris Wierzbiński młynarz z Witkowic cum Eleonora ekonomowa z Grodziska
Adalbertus Wierzbiński z Wiktowic cum Eleonora panna z (nieczytelne).

Wielu ekonomów z tej parafii jest określanych jako nobilis, część tych osób można znaleźć w necie i rzeczywiście to szlachta, ale pozostałym być może dopisywano to grzecznościowo.

[Krystyna z Kujaw]

""Wielu ekonomów z tej parafii jest określanych jako nobilis, ...""

Bo tak faktycznie było. Najczęściej byli to bliscy lub dalsi krewni dziedzica.
Zarządem obcego majątku zajmowali się z różnych przyczyn. Albo rodzina była liczna, albo utracono własne dobra w wyniku różnych nieszczęść (wojna, plagi, pożary,... polityka zaborców). Niektórzy dorabiali się i po czasie kupowali coś własnego lub dzierżawili dobra (często także w obrębie familii).


NB: wśród ww. osób jest 3 Bogusławów (a właśc. 4) i 3 Eleonory

[Henryk Krzyżan]

Krysiu, dziękuję za wyjaśnienia.
Dwory w Jankowicach, Grzebienisku, Gaju i Ceradzu Dolnym musiały mieć duże znaczenie, bo zjeżdżała tu szlachta z bliskich, a nawet bardzo dalekich okolic. Niestety, Pawłowskich i Jakubowskich nadal brak (pamiętam ).

[Krystyna z Kujaw]

Miło
[ale widzę, że są Wierzbińscy - tego samego zawołania, co Pawłowscy,
z kolei na Witkowicach siedzieli niegdyś Witkowscy - też powiązani z Pawłowskimi ]

[Henryk Krzyżan]

Dużo okolicznej (i nie tylko) szlachty brało śluby i chrzciło dzieci w dworze Niegolewskich w par. Bytyń, więc może tam ich znajdziesz. Niestety indeksy Bytynia jeszcze nie zostały dodane, a wysłałem je 23 marca.

[Henryk Krzyżan]

Ceradz Kościelny chrzest 1799/34 - chrzestni Wawrzyniec Engeström i jego żona Rozalia Chłapowska.
https://pl.wikipedia.org/wiki/Wawrzynie ... str%C3%B6m

[Łukasz_85]

Ceradz Kościelny chrzest 1799/34 - chrzestni Wawrzyniec Engeström i jego żona Rozalia Chłapowska.
https://pl.wikipedia.org/wiki/Wawrzynie ... str%C3%B6m

Witam,
to bardzo ciekawa informacja. Wawrzyniec i Rozalia Engeström byli właścicielami Jankowic, gdzie na początku XIX w. powstał istniejący do dziś pałac, który niedawno został odrestaurowany:
http://www.gloswielkopolski.pl/wiadomos ... ,13143262/
Rozalia pochodziła z Chłapowskich i urodziła się w 1764 r. w Sędzinach (metryka chrztu do znalezienia w księgach parafii Buk). Przy kościele parafialnym w Ceradzu Kościelnym znajduje się kaplica grobowa Engeströmów, w której są tablice upamiętniające Wawrzyńca i Rozalię oraz innych członków rodziny, między innymi ich wnuka, również Wawrzyńca.

Pozdrawiam, Łukasz.

[Henryk Krzyżan]

Ceradz Kościelny chrzest 1799/34 - chrzestni Wawrzyniec Engeström i jego żona Rozalia Chłapowska.
https://pl.wikipedia.org/wiki/Wawrzynie ... str%C3%B6m

Witam,
to bardzo ciekawa informacja. Wawrzyniec i Rozalia Engeström byli właścicielami Jankowic, gdzie na początku XIX w. powstał istniejący do dziś pałac, który niedawno został odrestaurowany:
http://www.gloswielkopolski.pl/wiadomos ... ,13143262/
Rozalia pochodziła z Chłapowskich i urodziła się w 1764 r. w Sędzinach (metryka chrztu do znalezienia w księgach parafii Buk). Przy kościele parafialnym w Ceradzu Kościelnym znajduje się kaplica grobowa Engeströmów, w której są tablice upamiętniające Wawrzyńca i Rozalię oraz innych członków rodziny, między innymi ich wnuka, również Wawrzyńca.

Pozdrawiam, Łukasz.

Witam,
pałac Wawrzyńca i Rozalii to tylko ta środkowa część, boczne skrzydła dobudowano bodajże na przełomie XIX i XX wieku w tym samym stylu.

[Łukasz_85]

Witam,
pałac Wawrzyńca i Rozalii to tylko ta środkowa część, boczne skrzydła dobudowano bodajże na przełomie XIX i XX wieku w tym samym stylu.

To prawda, we "Wspomnieniach Wielkopolski" hr. Edwarda Raczyńskiego wydanych w 1842 r. znajduje się rycina pałacu w Jankowicach, i nie ma na niej bocznych skrzydeł:
http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/publica ... 1440&tab=3
Zostały one dobudowane na początku XX wieku, kiedy właścicielami Jankowic była już rodzina Kwileckich.

Pozdrawiam, Łukasz.

[Asiek]

Ceradz Kościelny chrzest 1799/34 - chrzestni Wawrzyniec Engeström i jego żona Rozalia Chłapowska.
https://pl.wikipedia.org/wiki/Wawrzynie ... str%C3%B6m

Heniu, czy to nie był przypadkiem Lars?
Mężem Rozalii od 1790 roku na pewno był Lars von Engeström, szwedzki dyplomata.
Przywoływany w linku Wawrzyniec (1829-1910) był wnukiem Larsa i Rozalii, synem Gustawa Stanisława von Engeströma (nieszczególne pozytywnej postaci) i jego drugiej żony Leokadii Gajewskiej.

[Łukasz Bielecki]

Podobno Lars to odpowiednik Wawrzyńca, czyli pochodzi od Laurentius.

[Asiek]

Dzięki Łukasz Ze szwedzkim jestem nieco na bakier

[Henryk Krzyżan]

Chodzi właśnie o tą osobą, w księdze Lars został wpisany jako Laurentius.

Dopiero teraz zauważyłem, że dołączyłem niepoprawny link, bo czytając wszystkie informacje miałem otwartych kilka stron o tej rodzinie.
https://pl.wikipedia.org/wiki/Lars_von_Engestr%C3%B6m
Ciekawe jest to, że zmarł w Jankowicach w sierpniu 1826, ale w odpisach jego aktu zgonu nie ma.
https://szukajwarchiwach.pl/53/3257/0/6 ... /#tabSkany
Nie wiem czy jest zapis w oryginalnej księdze kościelnej, bo nie mam do niej dostępu.

[Jarek82]

"Jego" akt zgonu znajdziesz w księgach metrykalnych parafii ewangelickiej Lwówek.

Pozdrawiam
Jarek

[Henryk Krzyżan]

Bardzo dziękuję.

[Łukasz_85]

Witam,

dodam jeszcze, że Rozalia Engestroem przeżyła o ponad 20 lat męża-do końca życia mieszkała w Jankowicach, gdzie zmarła w 1851 r.

Pozdrawiam, Łukasz.

[Henryk Krzyżan]

Witam,

bardzo dziękuję, ale jej aktu zgonu też nie mogę znaleźć, a była chyba katoliczką.
Nie pomyślałem o tym, że Wawrzyniec/Lars był innego wyznania, dopiero wpis Jarka mnie oświecił.

[Paweł Wietrzykowski]

Dwa znakomite nazwiska: Karl Bartsch von Sigsfeld i Elisabeth von Brandenstein
http://szukajwarchiwach.pl/53/1926/0/1/278/skan/img/u_ib7UjUdCS0IBcY9QjYtg

[Paweł Wietrzykowski]

Ktoś mi wyjaśni zapis transkrypcji imienia w tym akcie ?
http://szukajwarchiwach.pl/53/1926/0/1/278/skan/img/6z3-OE0HwWeMpXXW4viFFA

[Henryk Krzyżan]

Ktoś mi wyjaśni zapis transkrypcji imienia w tym akcie ?
http://szukajwarchiwach.pl/53/1926/0/1/278/skan/img/6z3-OE0HwWeMpXXW4viFFA

Luisa Elsa Hildegard - Luiza Eliza Hildegarda

[mikolaaj18]

Syn Augusta Cieszkowskiego- August Adolf Cieszkowski- jako 70 letni kawaler przysposabia 42 letniego syna hrabiego Stanisława Żółtowskiego i księżnej Marii Sapiehy:

http://szukajwarchiwach.pl/53/1981/0/1/ ... VQmpCs0dog

[Paweł Wietrzykowski]

Luisa Elsa Hildegard - Luiza Eliza Hildegarda

Henryku, chodziło mi o imię ojca Arthur (Sch) - co to jest to w nawiasie ??

[Henryk Krzyżan]

Luisa Elsa Hildegard - Luiza Eliza Hildegarda

Henryku, chodziło mi o imię ojca Arthur (Sch) - co to jest to w nawiasie ??

To (Sch) dotyczy raczej nazwiska. Być może było zapisywane przez Z i wymiennie przez Sch?

[Paweł Wietrzykowski]

Dziękuję

[Paweł Wietrzykowski]

Pierwszy raz się z tym spotkałem: luty miał 30 dni. Zdarzały się takie miesiące w różnych latach i różnych krajach. W zależności od przyjętego kalendarza:

[Ynicz]

Pierwszy raz się z tym spotkałem: luty miał 30 dni. Zdarzały się takie miesiące w różnych latach i różnych krajach. W zależności od przyjętego kalendarza:

Patrząc na datę chrztu, to luty miał nawet i 31 dni

[Asiek]

Kiedyś trafiło mi się podobnie - chrzest 31 czerwca
Aż dla pewności policzyłam kostki na dłoni

[Paweł Wietrzykowski]

'Tfurczość' naszych Plebanów nie zna granic. Dość dawno temu - niestety nie było jeszcze telefonów z aparatem - znalazłem księgę z zapisami pseudo-łacińskimi typu: 'przed namus, proboszus stawilus sie agricolus andrzejus....etc' Parafia kujawsko-pomorska

[Henryk Krzyżan]

Ceradz Kościelny, w grudniu 1713 roku zmarł chłopiec Michał Koralewski, syn szlachetnie urodzonego Twardowskiego, matki brak.

[Henryk Krzyżan]

Kolejny wpis w księdze zgonów par. Ceradz Kościelny.
Ksiądz nie wpisywał pojedynczych zgonów, ale robił to zbiorczo. Pod datą 13.06.1736 zapisano w jednej linii, że zmarli : Wojciech ze Stramnicy, Józef pasterz z Wierzei i Wojciech z Gaju. Nie wiem czy to pójście na łatwiznę, czy jakaś zaraza, bo takich wpisów jest więcej.

Sprawa się wyjaśniła. W kolejnym roku ksiądz już nie wpisywał imienne zmarłych, ale napisał, że w wielkiej zarazie w 1737 roku zmarło:
Sarbia 34 osoby
Mieścisko 8
Sierpowo 9
Stramnica 7
Gaj 25
Rumianek 10
Jankowice 15
Ceradz Kościelny 19
Ceradz Nowy 17
Wierzeja 35
Grzebienisko 39

W roku 1738 dalsze "zbiorówki".

Ciekawe czy była to dżuma, czy cholera.

[Henryk Krzyżan]

Ceradz Kościelny, alt zgonu 1744/4, zmarł Stanisław zwany Stasio z Nieba, w nawiasie dopisek (daj Boże żeby się dostał do Nieba).

[Łukasz Bielecki]

W roku 1738 dalsze "zbiorówki".

Ciekawe czy była to dżuma, czy cholera.

Cholera w nasze strony dotarła pierwszy raz w 1830 roku, tak więc razej dżuma, chyba że jeszcze ewentualnie ospa(?).

[Henryk Krzyżan]

W roku 1738 dalsze "zbiorówki".

Ciekawe czy była to dżuma, czy cholera.

Cholera w nasze strony dotarła pierwszy raz w 1830 roku, tak więc razej dżuma, chyba że jeszcze ewentualnie ospa(?).

Masz rację, z tym, że lokalne ogniska cholery odnotowano już w XVII wieku za sprawą wojen kozackich. Dotyczyło to jednak raczej ziem wschodnich RP.

[Henryk Krzyżan]

Znalazłem ciekawą księgę zgonów, znajdującą się w zasobach AAP.
PM 34/6
Metryki kościoła N, w dekanacie N, w powiecie N. Podług $ 4. Urządzenia
4 wpisy (maszynopis)
dla przykładu jeden wpis:
5 stycznia 1766
W tutejszym kościele pochowanym został osiadły w wsi N Chłop N.N., któren dnia 31. grudnia zeszłego roku 1765, z rana o godzinie 8mey na suchoty umarł, miał 55 lat, 3 miesięcy i 2 dni. Dopisek : na suchoty, na które od kilku lat chorował.

Ciekawe jest również to, że w krypcie kościoła w Ceradzu Kościelnym chowana była nie tylko szlachta, ale również dzieci np. ekonomów, oni sami i ich żony byli chowani na cmentarzu.

[Henryk Krzyżan]

Parafia św. Marii Magdaleny w Poznaniu. Dnia 27 lutego 1711 roku odbył się ślub między szlachetnie urodzonym Wiktorynem Kostrzewskim, a panną Reginą Godlewszczanką lat 11 (słownie: jedenaście). Tylko w tym akcie podany jest wiek panny młodej, w innych wieku nie podawano.

[Krystyna z Kujaw]

No i sam widzisz
jak tu ekstrapolować...

[Henryk Krzyżan]

Parafia św. Marii Magdaleny w Poznaniu dnia 10.01. 1751r. wikariusz Józef Szalmeir ochrzcił dziecko imionami Kacper Jan, a dnia 27.02.1751r. Antoni Stawicki na specjalnej ceremonii (ceremonias super) nadał dziecku imiona Kacper Jan Walenty Ignacy. Dwa chrzty?

[Bartek]

Parafia św. Marii Magdaleny w Poznaniu dnia 10.01. 1751r. wikariusz Józef Szalmeir ochrzcił dziecko imionami Kacper Jan, a dnia 27.02.1751r. Antoni Stawicki na specjalnej ceremonii (ceremonias super) nadał dziecku imiona Kacper Jan Walenty Ignacy. Dwa chrzty?

Z tą praktyką dodawania kolejnych imion przy uzupełnieniu ceremonii już się spotykałem.

U przedsoborowych moralistów czytam nawet, że prawo kościelne (w przeciwieństwie do ówczesnego cywilnego) nie zabrania ZMIANY imienia z prywatnej inicjatywy, jest to zwłaszcza możliwe przy bierzmowaniu, choć odradza się tego by uniknąć problemów (Liguori t. IV n. 145, Noldin-Schmitt vol. III n. 81.4d, Merkelbach t. III n. 169.3).

[Henryk Krzyżan]

Parafia św. Marii Magdaleny w Poznaniu dnia 10.01. 1751r. wikariusz Józef Szalmeir ochrzcił dziecko imionami Kacper Jan, a dnia 27.02.1751r. Antoni Stawicki na specjalnej ceremonii (ceremonias super) nadał dziecku imiona Kacper Jan Walenty Ignacy. Dwa chrzty?

Z tą praktyką dodawania kolejnych imion przy uzupełnieniu ceremonii już się spotykałem.

U przedsoborowych moralistów czytam nawet, że prawo kościelne (w przeciwieństwie do ówczesnego cywilnego) nie zabrania ZMIANY imienia z prywatnej inicjatywy, jest to zwłaszcza możliwe przy bierzmowaniu, choć odradza się tego by uniknąć problemów (Liguori t. IV n. 145, Noldin-Schmitt vol. III n. 81.4d, Merkelbach t. III n. 169.3).

Przypuszczam, że w przypadku chrztu, który podałem, chrzest odbył się w domu z powodu słabości dziecka, a drugi oficjalny odbył się w kościele. W innych wpisach tego typu, jako chrzestna jest wpisywana akuszerka, więc chodzi o chrzest z wody, który należało powtórzyć w kościele.

[Bartek]

W kościele nie odprawiano "drugiego chrztu", lecz te ceremonie, które opuszczono przy chrzcie z wody wykonanym przez akuszerkę czy - w powyższym przypadku - przez wikariusza.

http://atelim.com/rituale-romanum-1944.html?part=5

[Hania]

Moze dodam jako ciekawostke, ze w Stanach w 1997 roku, urodzil sie wczesniak moim przyjaciolom, porod w szpitalu...poniewaz dziecko bylo tak male nalezalo sie spodziewac, ze moze umrzec a wiec babcia, ochrzcila dziecko "z wody" w szpitalu. Palec umoczyla w wodzie i wykonala znak krzyza na glowce noworodka wypowiadajac slowa te same, ktorych uzywa ksiadz. Ksiadz w ich parafii zadnej ceremonii uroczystej, dodatkowej nie wykonal dla niego, powiedzial, ze chrzest sie jaknajbardziej liczy, wpisal w ksiege metrykalna i sprawa zalatwiona. Chlopiec wyrosl zdrowo na duzego i zdolnego chlopaka, jak przypomne sobie jaki byl malenki to wierzyc sie nie chce, ze przezyl..... i jak daleko poszla medycyna ! W czasach naszych przodkow tak male dzieci nie mialy szans.

[Łukasz Bielecki]

Haniu, kiedyś ceremonia chrzcielna (ta pełna, w kościele) była bogatsza, dzisiejsza (posoborowa) jest mocno uproszczona, może więc faktycznie ksiądz stwierdził, że najważniejsze już dokonano?

[Hania]

Lukasz, ksiadz nie rozmyslal nad tym godzinami i dniami, decyzja byla podjeta natychmiast.
Dzialo sie to w Saint Pascal Catholic Church w Chicago, czego bylam swiadkiem.
Matka dziecka, babcia i ja jako zupelnie nie znajace przepisow w tej kwestii po to
wlasnie udalysmy sie do ksiedza z zapytaniem....i co dalej.
Tak bylo jak opisalam wczesniej.

Nie wiem jak to wyglada w Polsce, moze ktos zna takie przypadki
Jestem bardzo ciekawa jak KK w Polsce podchodzi do takich sytuacji.

[miroslawa]

Parafia św. Marii Magdaleny w Poznaniu dnia 10.01. 1751r. wikariusz Józef Szalmeir ochrzcił dziecko imionami Kacper Jan, a dnia 27.02.1751r. Antoni Stawicki na specjalnej ceremonii (ceremonias super) nadał dziecku imiona Kacper Jan Walenty Ignacy. Dwa chrzty?

Spotkałam się kilkakrotnie z przypadkami, że pierwszy raz dziecko ochrzczone było z wody obojętnie przez kogo w domu ( w tym przypadku przez księdza), a w późniejszym czasie następował oficjalny chrzest w kościele. Mogli więc rodzice przy oficjalnym chrzcie nadać dziecku więcej imion.

Spotkałam się także z przypadkiem wpisu dwóch chrztów. W jednym ochrzczono Paula [ łaciński wpis] rodzice Petrus i Rosa bez nazwisk, gdzie świadkami byli proboszcz i Urszula Turno, wpisany w ciąg wszystkich aktów jako chrzest z wody. W drugim wpisie odnalezionym w jakimś czasie na marginesie Pałlus rodzice Petrus i Rosa Grzemniakow. Chrzestni proboszcz i Kordula Turno.
W pierwszym akcie nie podano nazwiska rodziców, w drugim zaś podano, ale ze zmienionym imieniem dziecka jak i innym imieniem matki chrzestnej.

Pozdrawiam,
Mirka G.

[Henryk Krzyżan]

Witam,
Parafia św. Marii Magdaleny w Poznaniu, chrzest 1759/32 - chrzestna Maria Działyńska wojewodzina malborska.
Do tej pory nie wiedziałem, że było takie województwo.
https://pl.wikipedia.org/wiki/Wojew%C3% ... malborskie