Szamotulskie ciekawostki

[Henryk Krzyżan]

Dnia 5 lutego 1718 roku
Chrzczone przez matronę przy położnicach bywajacą dziecię inlasu maximo adhibik materia et forma (nie wiem, czy dobrze odczytałem) - Janie albo Anno ja ciebie chrzczę w imię Ojca y Syna y Ducha Świętego, umarło ... kilka po dobyciu z matki, leży na cmentarzu u św. Ducha. To dziecię Imć Straszewskiego, który ma Korytowską dzierżawcy, Kleczewscy po folwarku.

Dziecko musiało być chrzczone, jak tylko pokazała się główka i nie była jeszcze znana jego płeć.

[Bartek]

To przypadek chrztu "in utero matris" (w łonie matki).

Gdyby przy porodzie ukazała się główka, a groziło niebezpieczeństwo śmierci, należy ochrzcić dziecko, polewając główkę; nie trzeba też później, gdy dziecko urodzi się żywe, chrzcić warunkowo. (kan. 746 pkt 2 Kodeksu Prawa Kanonicznego z r. 1917)

[wojciech musiał]

Wobec braku innych źródeł pisanych, szamotulskie parafialne księgi są bezcennym źródłem do poznania miasta i mieszkańców.
Pozdrawiam (szczególnie Henia), Wojciech

[DankaW]

Dnia 5 lutego 1718 roku
Chrzczone przez matronę przy położnicach bywajacą dziecię inlasu maximo adhibik materia et forma (nie wiem, czy dobrze odczytałem) - Janie albo Anno ja ciebie chrzczę w imię Ojca y Syna y Ducha Świętego, umarło ... kilka po dobyciu z matki, leży na cmentarzu u św. Ducha. To dziecię Imć Straszewskiego, który ma Korytowską dzierżawcy, Kleczewscy po folwarku.

Dziecko musiało być chrzczone, jak tylko pokazała się główka i nie była jeszcze znana jego płeć.

To przypadek chrztu "in utero matris" (w łonie matki).

Gdyby przy porodzie ukazała się główka, a groziło niebezpieczeństwo śmierci, należy ochrzcić dziecko, polewając główkę; nie trzeba też później, gdy dziecko urodzi się żywe, chrzcić warunkowo. (kan. 746 pkt 2 Kodeksu Prawa Kanonicznego z r. 1917)

Wobec braku innych źródeł pisanych, szamotulskie parafialne księgi są bezcennym źródłem do poznania miasta i mieszkańców.
Pozdrawiam (szczególnie Henia), Wojciech

Treść aktu w oryginale (bardzo się starałam dokładnie przepisać, ale …?)

Nowa Wieś.
Chrzczone przez Matronę przy położnicach bywającą dziecie inlasu maximo adhibitu materia,
et forma Janie albo Anno ja Ciebie chrzcę w Imię Oyca y Syna y Ducha S: umarło … [jeden wyraz?] kilka po dobyciu z matki.
Leży na Cmentarzu u Ducha: to dziecie Imc Straszewskiego który ma Korytowską tenutary Kleczewskiego folwarku.

Aby te informacje były bardziej czytelne dodam:

Łukasz Straszewski i Elżbieta Korytowska, małżonkowie, byli wówczas dzierżawcami folwarku po zmarłym Zygmuncie Kleczewskim

[Henryk Krzyżan]

Proszę o podanie dokładnego źródła (nie opracowania i strony internetowej), z którego jednoznacznie wynika, że chodzi o Łukasza i Elżbietę z Korytowskich Straszewskich i folwark był po zmarłym Zygmuncie Kleczewskim.
Jestem tym osobiście zainteresowany, bo mam w planach zrobić opracowanie dotyczące ziemi szamotulskiej i osób z nią z związanych.
Z góry dziękuję!

[DankaW]

Proszę o podanie dokładnego źródła (nie opracowania i strony internetowej), z którego jednoznacznie wynika, że chodzi o Łukasza i Elżbietę z Korytowskich Straszewskich i folwark był po zmarłym Zygmuncie Kleczewskim.
Jestem tym osobiście zainteresowany, bo mam w planach zrobić opracowanie dotyczące ziemi szamotulskiej i osób z nią z związanych.
Z góry dziękuję!

Parafia Szamotuły LB 1706-1733, s. 180, wpis 2 w miesiącu lipcu 1719 r. dokładnie wyjaśnia informację dot. Straszewskiego, Korytowskiej i Kleczewskiego.

Co najmniej dziwnym byłoby, aby nazwiska wymienione w akcie zgonu z 1718 r. i w akcie chrztu z 1719 były rozbieżne i dotyczyły innych osób.

[Henryk Krzyżan]

Bardzo dziękuję!

[Henryk Krzyżan]

Wyjaśniła się nazwa Piaskowo.
2 grudnia 1720 roku zmarł Wojciech gościnny z gościńca kąsinowskiego Piaskowo nazwanego.

[DankaW]

Wyjaśniła się nazwa Piaskowo.
2 grudnia 1720 roku zmarł Wojciech gościnny z gościńca kąsinowskiego Piaskowo nazwanego.

Nazwa nie była tajemnicza.

[wojciech musiał]

Heniowi chodziło o Piaskowo pomiędzy Szamotułami a Kąsinowem.

Piaskowo na mapie to miejscowości /obecnie nie istnieje/ tuż pod Ostrorogiem, ok. 15 km dalej w kierunku północno-zachodnim.
Pozdrawiam, Wojciech.

[DankaW]

Heniowi chodziło o Piaskowo pomiędzy Szamotułami a Kąsinowem.

Piaskowo na mapie to miejscowości /obecnie nie istnieje/ tuż pod Ostrorogiem, ok. 15 km dalej w kierunku północno-zachodnim.
Pozdrawiam, Wojciech.

Jest i Piaskowo położone w kierunku Kąsinowa.

[Henryk Krzyżan]

Chodziło mi o to, że nazwa Piaskowo wzięła się od nazwy gościńca. Widać muszę pisać jaśniej, wyraźniej i bardziej opisowo, bo nie wszyscy potrafią zrozumieć co miałem na myśli.
Napiszę więc jeszcze raz. Był gościniec kąsinowski (czyli należący do Kąsinowa)o nazwie Piaskowo, później prawdopodobnie powstała przy tym gościńcu osada, którą nazwano od nazwy gościńca Piaskowo.

[DankaW]

http://dir.icm.edu.pl/Slownik_geograficzny/Tom_VIII/57

[Henryk Krzyżan]

Nikt nie kwestionuje tego, że były dwa Piaskowa, chodzi o pochodzenie nazwy miejscowości koło Kąsinowa.
Czy to naprawdę tak trudno zrozumieć? Wyraźniej już napisać nie potrafię

[DankaW]

Wskazane materiały traktuję jako źródła do opracowania, nie jako kwestionowanie wypowiedzi.
Jaśniej nie trzeba "Panie".

[bugakg]

Wskazane materiały traktuję jako źródła do opracowania,

Sądzę, że w Swoich opracowaniach jesteś już o wiele lat dalej. Znalazłam coś bardzo, ale to bardzo ciekawego. Wysłałam wiadomość na pw.

[Henryk Krzyżan]

Dnia 11 marca 1727 w Jastrowiu umarł Marcin starał(?) się bydz ubogim, a pięćset tynfów zostało ponim, byli przy tym rachowaniu sławetny pan Mateusz Jągrowski burmistrz szamotulski, pan Jakub Szukalski, pan Franciszek Wieczorkowicz pisarz przysiężny szamotulski polski(?), Woyciech Kotecki przysiężni z tego OO. Reformaci oddali na pogrzeb tynfów 100 J.X. Kazimierzowi Sicińskiemu z tego dyspozycia ostatka ponieważ w dobrach J.W. Macieja Mycielskiego chorążego nadwornego ten człowiek umarł odesłano z dyspozycji ? Capituli szamotulskiej v provoncialis v capitulum samotuliensis deputowato(?) J.X. Kazimierza Sicińskiego dziekana szamotulskiego(,) mnie kustosza J.X. Woyciecha Sczepanskiego scholastyka szamotulskiego do J.X. Prowincjała na ten czas będącego w Szamotułach odpowiedział że (?) swoją pieczęcią zapieczentował do dyspozycji..J.P. chorążego wydać nie mogę bez jego woli.

Trochę to zawiłe, ale wynika z tego, że biedak był jednak bogatym człowiekiem, a wzbogacił się na tym właściciel dóbr.

[Paweł Wietrzykowski]

a wzbogacił się na tym właściciel dóbr

no i księża... dać 100 tynfów za pogrzeb Wg. forum numizmatycznego dniówka robotnika w tym czasie to ok. 5 groszy. Tynf wart był nominalnie 30-38 groszy a realna wartość kruszcu to mniej więcej połowa tego. Czyli Wielebny skasował 1500-1800 groszy za pochówek. Dla unaocznienia wartości siła nabywcza w 1700 roku:
korzec żyta 100 groszy
korzec grochu 50 groszy
mendel jaj 5 groszy
para butów 45 groszy
łokieć sukna 6 grosz

[Henryk Krzyżan]

Czyli robotnik dniówkowy musiałby pracować na swój pochówek okrągły rok świątki, piątki i niedziele
Trzeba wziąć jednak poprawkę na to, że być może pochówek odbył się w kościele (nie zaznaczone w akcie, ale logiczne przy tak wysokiej opłacie), bo w kolegiacie chowani byli nie tylko mieszczanie i szlachta, ale również ubodzy kmiecie i pomordowani (wtedy zaznaczano, że pochówek był gratis). Nie były to osoby jakoś szczególnie zasłużone dla kościoła (bo wtedy to również zaznaczano), ale po prostu za to zapłaciły.
Było to praktykowane na całym świecie. We wcześniejszym okresie np. William Szekspir w Anglii musiał wykupić przywilej pochówku w kolegiacie w Stratford za 440 funtów - tak podaje Wiki, z innego źródła wiem, że wylosował ten pochówek gratis.

[Paweł Wietrzykowski]

Myślę Henryku, że przy podziale schedy po Zmarłym główny beneficjent wyprawił należyty pogrzeb, przy okazji hojnie dotując Wielebnego Proboszcza

[Gosia53]

Witam.

Cyt. "...oddali na pogrzeb tynfów 100..."

Dołożę i ja coś:

Księga Miejska Miasta Poznania 1777-1779:

W Inwentarzu spisanym w 1770 po zmarłym Sławetnym Andrzeju Adamczyku rzeźniku, sporządzonym przez żonę zmarłego Agnieszkę, zawarty jest "Expens pogrzebowy", a w nim-
"Do pochowania Ciała do Parafii 400 tynfów".

W tej samej księdze 1778:
Regestr sporządzony po śmierci Anny Krystyny Sredwizerowej - pogrzeb do Fary 136 tynfów, a całość kosztów pogrzebowych 461 tynfów.

Inna księga 1774-1776:
Inwentarz spisany w 1762 po śmierci Franciszki z Szrankiewiczów Rydlowskiej -
"Expens pogrzebowy - 100 tynfów Proboszczowi S. Marcina, + w dwóch innych rubrykach 126 i 20 tynfów.

Pozdrawiam.
Kaniewska Małgorzata.

[Henryk Krzyżan]

Zmarło dziecko służącej J.P. Glińskiego w folwarku Kleczewskich zwanego na Nowej Wsi.
Prawdopodobnie chodzi o przedmieście Nowa Wieś.

[Henryk Krzyżan]

Jeden z ołtarzy w kolegiacie był poświęcony Marii Miracula.
W wiki nie mogę znaleźć takiej świętej, ale jest artykuł, w którym jest wymieniona. Może ktoś wie coś na temat tej świętej?
http://www.mlodzi.niedziela.pl/artykul/ ... kim-blasku

[DankaW]

Henryku.
Wiki i internetowe opracowania nie są rzetelnymi źródłami.
Patrz Twoje posty w tym temacie i nie tylko.

[wojciech musiał]

A jednak skojarzenie dobre:

http://www.kolegiata.pl/historia-obrazu

Pozdrawiam, Wojciech.

[DankaW]

Popatrzyłam w Słownik łacińsko-polski
autorstwa Sondela. (polecany przez Bartka)
Strona 627.

Miraculum -i
1. cud, rzecz budząca podziw,
2. przedmiot podziwu,
4. rzadkie zdarzenie,
5. powab, czar.

Miraculus -a -um
cudowny, dziwny, podziwiania godny, osobliwy.

Obraz Matki Boskiej Pocieszenia do takich należy.

W mojej rodzinnej parafii, odsłonięcie i zasłonięcie cudownego obrazu Matki Boskiej Pocieszenia,
zawsze rozpoczyna się pieśniami do MBP.

Matko Pocieszenia, nieba ziemi Pani, ...
i innymi.

Miracula

Jeden z ołtarzy w kolegiacie był poświęcony Marii Miracula.
W wiki nie mogę znaleźć takiej świętej, ale jest artykuł, w którym jest wymieniona.
Może ktoś wie coś na temat tej świętej?
http://www.mlodzi.niedziela.pl/artykul/ ... kim-blasku

Z powyższego wynika, że nie ma św. Marii Miracula.

Istnieje natomiast kult do cudownych wizerunków Matki Boskiej Pocieszenia, łaskami słynącej.

Edycja.

Artykuł Madonna o hiszpańskim blasku przytoczony wyżej.

cytat: „Sancta Maria Miraculosa de Guada Luppe”

Matka Boża z Guadalupe.

[Henryk Krzyżan]

Dzięki za wyjaśnienia. Czyli z tego wynika, że chodzi zawsze o ten sam ołtarz zapisywany jako N.P. Cudowna, B(oża) M(atka) Cudowna.
Wojtku, teraz wiadomo co oznacza skrót B.M.M, nad którym się zastanawialiśmy.

[wojciech musiał]

Heniu - nie ma takiej zagadki, której kilka mądrych głów nie jest w stanie rozwiązać.

Poniżej link do fotogalerii kolegiackiej. Przedmiotowy ołtarz wraz z ikoną jest widoczny na kilku zdjęciach.
http://www.kolegiata.pl/index.php/kolegiata-fotogaleria

Pozdrawiam, Wojciech.

[Henryk Krzyżan]

W księdze zgonów w II poł. XVIII wieku znalazłem nazwę miejscowości Wielżyno. Okazuje się, że to stara nazwa Przeciwnicy.
http://www.polskiezabytki.pl/m/obiekt/1 ... zeciwnica/

W tej samej księdze jest wpis, że zmarła został pochowana przy kościele w Kiszewie, więc załączam histrię tej parafii.
http://parafiakiszewo.pl/historia.html

[wojciech musiał]

Dzięki ogromowi pracy włożonej przez Kolegę Henryka Krzyżana, który w ciągu ok. 6 miesięcy zindeksował niezwykle obfite szamotulskie księgi parafialne z XVII, XVIII i pocz. XIX w. powstało poniższe opracowanie:

http://regionszamotulski.pl/ksiegi-zgon ... 1679-1817/

CHWAŁA MU ZA TO!!!
Pozdrawiam, Wojciech.

[wojciech musiał]

Jeszcze trochę cierpliwości, będzie więcej.
Pozdrawiam,Wojciech.

[wojciech musiał]

Szamotulska Policja Państwowa:

http://ptpn.poznan.pl/bez-kategorii-pl/ ... sce-w-2019

Pozdrawiam, Wojciech.

[hanialg]

Wojtku, gratulacje dla współautora nagrodzonej książki!
Pozdrawiam
Hania

[wojciech musiał]

Wielkie dzięki w imieniu swoim oraz współautorów.
Pozdrawiam, Wojciech.

[wojciech musiał]

Noty biograficzne ok.180 przedstawicieli władz Szamotuł (burmistrzów, wójtów, rajców, ławników), urzędników oraz osób pracujących na rzecz miasta z lat 1602-1815:

http://regionszamotulski.pl/wladze-szam ... Gf5GzM1fyc


Specjalne pozdrowienia dla Henia Krzyżana!

Wojciech.

[wojciech musiał]

Warsztaty genealogiczne:
https://www.facebook.com/cehafilms/vide ... =2&theater

Pozdrawiam, Wojciech.

[Krystyna z Kujaw]

Bardzo, bardzo dziękuję Panom - Henrykowi Krzyżanowi i Wojciechowi Musiałowi
za Ich wspólne opracowania na witrynie Region Szamotulski.
Dzięki Ich pracy znalazłam wiele interesujących informacji o moich przodkach i szerszej familii.
Mało: to są prace wzorcowe, moim zdaniem.

Czapki z głów, Panowie!

Pozdrawiam

[wojciech musiał]

W imieniu swoim i Henia Krzyżana bardzo dziękuję za docenienie naszego wysiłku.
Pozdrawiam, Wojciech.
Ps. Czy można wiedzieć, które konkretnie z opisanych postaci należą do Pani przodków?

[Krystyna z Kujaw]

Tak, to dobre prace.
Proszę zajrzeć na pw.

pozdrawiam

[wojciech musiał]

Z ksiąg zgonów parafii szamotulskiej:

http://regionszamotulski.pl/ksiegi-zgon ... rkDHqvyJwY


Pozdrawiam, Wojciech.

[Gosia53]

Witam.

Wojciechu i Henryku, wspaniałe podsumowanie Waszej ciężkiej pracy.
Podziwiam Wasz trud w to włożony, i gratuluję efektu
Wprawdzie opisane zgony dają przygnębiające wrażenie, ale chwytają za serce, a cudowne zdjęcia rekompensują w pewien sposób to przygnębienie.
Racja, jest to bezcenny materiał historyczny.
Szkoda, by to i inne opracowania dotyczące Szamotuł, utonęły w powodzi postów.
Może warto do druku przekazać?

Aż żałuję, że moich Przodków nic nie łączy z Szamotułami

Pozdrawiam.
Kaniewska Małgorzata.

[pepowianka]

Super opracowanie.Gratuluję i dziękuję.Znalazłam poszukiwanego Bartłomieja Żonkielewskiego.

[wojciech musiał]

Bardzo dziękujemy za uznanie!
A propos druku: latem próbowałem namówić włodarza miasta do wydrukowania, choćby w formie broszurki, opracowania o burmistrzach, wójtach itd. Komu jak komu, ale jemu powinno na tym zależeć. Powinno.............Reszty chyba nie muszę pisać.
Pozdrawiam, Wojciech.

[wojciech musiał]

Ludzie Kościoła tj. prepozyci, kanonicy, ale także zakrystianie, dzwonnicy, grabarze itd. z szamotulskiej kolegiaty w latach 1602-1815:
http://regionszamotulski.pl/ludzie-kosc ... hhcshIBx1s

Pozdrawiam, Wojciech.